ปลาเทโพ ปลาน้ำจืดชนิดหนึ่ง อยู่ในวงศ์ปลาสวาย (Pangasiidae) มีส่วนหัวและจะงอยปากมน ปากอยู่ค่อนไปทางด้านล่าง รูปร่างป้อมสั้น ปลาขนาดใหญ่มีลำตัวส่วนท้องลึก ปลายครีบหลัง ครีบท้อง ครีบอก ครีบท้อง และครีบก้นยื่นเป็นเส้นยาวเรียว มีแต้มสีดำเห็นชัดเจนที่ฐานครีบอก ตัวมีสีเทาคล้ำอมน้ำตาล ด้านข้างมีสีเทาจาง ด้านท้อง
สีจางอมชมพู ครีบสีจาง ครีบก้นมีแถบสีคล้ำตามยาว ครีบหางมีแถบสีคล้ำทั้งตอนบนและตอนล่าง มีขนาดประมาณ 50 เซนติเมตร ใหญ่สุดได้ถึง 1.5 เมตร ปลาขนาดเล็กกินแมลง ปลาขนาดใหญ่กินพืช เช่น ผลไม้, เมล็ดพืช, ปลา, หอย, แมลง ตลอดจนถึงซากสัตว์ อาศัยอยู่ในแม่น้ำสายใหญ่และสาขาทั่วประเทศ โดยมักรวมฝูงกับปลาสวาย (P. hypophthalmus) ด้วย ซึ่งเป็นปลาที่อยู่ในสกุลเดียวกัน
เป็นปลาที่นิยมบริโภค โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อนำมาปรุง "แกงเทโพ" มีการเพาะเลี้ยงในประเทศไทยมานานกว่า 50 ปี และนิยมเลี้ยงเป็นปลาสวยงาม มีชื่อเรียกอื่น ๆ อีก เช่น "หูหมาด", "หูดำ" หรือ "ปึ่ง" ในภาษาเหนือ เป็นต้น
ลักษณะทั่วไป ปลาเทโพ มีลักษณะทั่วไปคล้ายกับปลาสวาย คือ หัวมีขนาดใหญ่ และใหญ่กว่าปลาสวาย หัวมีรูปทรงแบนราบลงไปด้านหน้า มีซี่กรองเหงือกสั้น จำนวน 12-16 อัน ปากอยู่ค่อนไปด้านล่างของจะงอยปาก ริมฝีปากหนา และโค้ง ปากมีขนาดใหญ่ และอ้าได้กว้าง ฟันบนเพดานปาก มี 2 แถบ แต่ละแถบอยู่ห่างกัน และโค้งยาวตามเพดานปาก ลำตัวมีลักษณะป้อม พื้นลำตัวมีสีเทาคล้ำอมน้ำตาล ด้านข้างมีสีเทาจาง บริเวณท้องมีสีเงินอมชมพู และอูมใหญ่ และยาวได้มากกว่าร้อยละ 30 ของความยาวลำตัว ส่วนครีบก้นมีแถบสีคล้ำตามยาว ครีบหลัง ครีบอก ครีบท้อง และครีบก้น มีปลายครีบยื่นเป็นริ้วยาว หางเว้าลึกเป็นแฉก หางมีแถบคล้ำทั้งตอนบน และตอนล่าง แถบครีบหางมี 28-32 แถบ และมีลักษณะเป็นฟันเลื่อย คล้ายกับปลาเทพา
ข้อแตกต่างระหว่าปลาเทพกับปลาสวาย
1. ปลาเทโพมีขนาดหัวที่ใหญ่กว่าปลาสวาย
2. ปลาเทโพมีบริเวณครีบอกเป็นจุดสีดำอย่างชัดเจน ขณะที่ปลาสวายไม่พบแต้มสีดำนี้
3. ปลาเทโพมีครีบหู และครีบท้องเป็นสีแดงสด ซึ่งแตกต่างกับปลาสวายอย่างชัดเจน