ตกปลา เป็นเกมกีฬาที่เป็นที่นิยมอย่างกว้างขวาง ทั้งในประเทสและต่างประเทศ การตกปลาของแต่ละพื้นที่ก็จะมีวิธีการแตกต่างกันออกไป และตามแต่ชนิดของปลาที่ตก
รวมถึงเหยื่อที่ใช้ตก คันเบ็ด สายเบ็ด อุปกรณ์ปลายสาย ก็จะแตกต่างกันออกไป และมีการตกในหลายรูปแบบ ทั้งการตกแบบเหยื่อปลอม การตกแบบสปิ๋ว ชิงหลิว การตกปลาหน้าดิน ก็เป็นการตกปลาที่นิยมตกกันอย่างแพร่หลาย วันนี้เราจะมาทำความรู้จักอุปกรณ์ที่ใช้ตกปลาหน้าดิน และการเลือกใช้คันเบ็ดที่เหมาะสมในการตกปลาหน้าดินแต่ละประเภทกันครับ
การตกปลาหน้าดินแบ่งเป็นประเภทใหญ่ ๆได้ 2 ประเภทด้วยกัน คือ การตกปลาหนัง และปลาเกล็ด ซึ่งปลาทั้ง 2 ประเภทนี้ก็มีพฤติกรรมการกินเหยื่อที่แตกต่างกันออกไป ดังนั้นการตกในรูปแบบเดียวกัน และใช้คันเบ็ดลักษณะเดียวกันตกปลาทั้ง 2 ประเภท ก็ไม่เหมาะสมเท่าไหร่ ถึงแม้จะตกได้ แต่โอกาสที่จะเอาตัวปลาขึ้นมาจากน้ำย่อมน้อยลงไปด้วย เรามาดูครับว่าเราจะใช้คันเบ็ดแบบไหนตกปลาเหล่านี้ครับ
1.การตกปลาเกล็ด ปลาเกล็ดส่วนใหญ่ที่ตกแบบหน้าดินจะเป็นปลากินพืชซะเป็นส่วนใหญ่ ซึ่งก็มีขนาดตั้งแต่ตัวเล็ก ๆเท่านิ้วมือ ไปจนถึงตัวใหญ่ ๆหนักกว่าร้อยกิโลกรัม เช่น ปลาสร้อย นิล ตะเพียน ยี่สก ยี่สกเทศ นวลจันทร์ ปลากา กระโห้ ปลาจีน ฯลฯ ซึ่งแต่ละประเภทก็มีขนาดแตกต่างกันออกไป ดังนั้นการจะตกปลาเหล่านี้ก็ควรต้องคำนึงถึงขนาดและสรีระร่างกายของปลาด้วย
1.1 การตกปลาเกล็ดขนาดเล็ก ซึ่งก็ได้แก่ปลาที่มีน้ำหนักไม่เกิน 1 กก. เช่น ปลาสร้อย นิล ตะเพียน กระแห ฯลฯ ปลาเหล่านี้มักจะมีขนาดตัวไม่ใหญ่และน้ำหนักไม่มากนัก การตกก็ไม่จำเป็นที่จะต้องใช้คันเบ็ดขนาดใหญ่และมีแอ็คชั่นที่แข็งกระด้าง เพราะจะทำให้ลดการตื่นเต้นลดความสนุกในการตกลงไปมากเลยทีเดียว อีกทั้งการใช้คันเบ็ดที่แข็งเกินไปก็อาจทำให้โอกาสได้ตัวก็จะน้อยลงเพราะปลาบางชนิดจะมีปากที่บางและเปื่อยง่ายหากใช้คันที่แข็งเกินไปเมื่อปลาดิ้นจะทำให้แผลที่เบ็ดเกี่ยวฉีกออกเป็นรูใหญ่ และจะหลุดได้ง่าย การตกปลาเหล่านี้จึงควรใช้คันเบ็ดที่มีแอ็คชั่นอ่อนไปจนถึงปานกลาง คือเวทคันที่เหมาะสมจะอยู่ที่ 6-12 ปอนด์ 8-15 ปอนด์ หรือนักตกปลาบางท่านอาจใช้คันอัลตร้าไลท์ เวท 2-6 ปอนด์ ก็จะได้อรรถรสและความตื่นเต้นในการนำปลาขึ้นจากน้ำ ไม่ต่างจากการตกปลาตัวใหญ่ ๆเลยทีเดียว ส่วนความยาวของคัน ก็สามารถใช้ได้หลายระยะ ตั้งแต่ 5-10 ฟุต ซึ่งคันในแต่ละความยาวก็จะมีเวทให้เราเลือกตามความเหมาะสม
1.2 การตกปลาเกล็ดขนาดปานกลาง ปลาเกล็ดขนาดกลาง หรือปลาที่มีขนาดใหญ่ขึ้นโดยอาจมีน้ำหนักตั้งแต่ 1-10 กก. ซึ่งเป็นขนาดที่พบได้มากและนิยมตกกันอย่างกว้างขวาง เช่น ปลายี่สกเทศ ปลากา ปลาจีน ปลานวลจันทร์ ปลาตะโกก ฯลฯ ปลาเหล่านี้มีขนาดลำตัวที่ใหญ่ขึ้น ดังนั้นการจะนำคันเบ็ดที่ใช้ตกปลาขนาดเล็กก็ดูจะไม่เหมาะสมและอาจจะทำให้พลาดการได้ตัวปลา แต่บางครั้งก็อาจนำคันที่มีเวท 8-16 ปอนด์ มาตกปลาไซส์นี้ได้หากปลาในบ่อที่ตกมีขนาดตัวไม่เกิน 5 กก. สำหรับปลาขนาดกลางการจะตกให้ได้อรรถรสและมีโอกาสได้ตัวปลาสูงควรใช้เวทคันที่ประมาณ 10-20 ปอนด์ 12-30 ปอนด์ ก็สามารถนำปลาเหล่านี้ขึ้นจากน้ำได้อย่างไม่ยากเย็น และคันที่มีแอ็คไม่แข็งเกินไปก็จะช่วยในเรื่องของการที่จะไม่ทำให้ตัวเบ็ดง้างเนื่องจากปลาบางชนิดจะกินเหยื่อระแวงมากจึงจำเป็นต้องใช้เบ็ดตัวเล็ก ๆดังนั้นหากใช้คันที่แข็งเกินไปก็จะทำให้ตัวเบ็ดง้างและปลาหลุดไปได้ หรือปลาบางชนิดมีปากที่อ่อนและขาดง่าย เช่นปลาจีน หากเบ็ดเกี่ยวบริเวณขอบปาก ก็จะหลุดง่ายมาก คันที่มีแอ็คชั่นไม่แข็งเกินไปก็จะช่วยลดปัญหานี้ได้ แต่หากใช้คันที่อ่อนเกินไปก็จะเอาปลาเข้ายาก เพราะปลาจีนจะมีขนาดใหญ่น้ำหนักมาก สำหรับขนาดความยาวคันก็จะนิยมใช้กันตั้งแต่ 8-10 ฟุต
1.3 การตกปลาเกล็ดขนาดใหญ่ หรือบริเวณที่มีอุปสรรคเยอะ ปลาเหล่านี้ก็ได้แก่ ปลากระโห้ ปลาจีนขนาดใหญ่ ปลากา ปลายี่สกเทศ ซึ่งจะมีน้ำหนักตั้งแต่ 10 กก.ขึ้นไป จึงจะต้องใช้คันเบ็ดที่มีแอ็คชั่นค่อนข้างแข็งเพราะจะต้องใช้งัดปลาให้เข้าฝั่งให้ได้ หรือจะต้องงัดปลาไม่ให้เข้าไปพันกับตอหรืออุปสรรคใต้น้ำ ซึ่งก็จะทำให้โอกาสได้ปลาลดลงทันที เวทคันที่เหมาะสมสำหรับการตกปลาเหล่านี้ก็สามารถใช้ได้ตั้งแต่ 15-30 ปอนด์ 20-40 ปอนด์ 20-50 ปอนด์ แล้วแต่ขนาดปลาและอุปสรรคใต้น้ำ แต่ก็ไม่ควรจะใช้คันที่แข็งมากจนเกินไปเพราะปลาเกล็ดจะมีเนื้อที่บริเวณปากไม่เหนียว ถ้าใช้คันแข็งเกินไปจะทำให้ปากปลาขาดและหลุดไปได้ สำหรับความยาวที่เหมาะสมก็มีตั้งแต่ 6-10 ฟุต แล้วแต่สถานที่ ๆจะตกว่ามีอุปสรรคมากน้อยเพียงใด
2. การตกปลาหนัง ปลาหนังที่เป็นเกมหน้าดินที่นิยมตกกันก็จะมีจำพวก ปลาสวาย ปลาบึก เป็นต้น ปลาเหล่านี้ก็จะมีทั้งขนาดเล็กและขนาดใหญ่ ทั้งหมายธรรมชาติและบ่อตกปลา ส่วนมากเกมที่ตกจะเป็นปลาขนาดกลางถึงขนาดใหญ่มากกว่า ส่วนปลาขนาดเล็กจะไม่เป็นที่นิยม โดยน้ำหนักก็จะเริ่มที่ 2 กก. ขึ้นไป ดังนั้นอุปกรณ์ก็สามารถเลือกใช้ตามขนาดของปลาในแต่ละหมาย สามารถใช้คันร่วมกันได้หลายขนาดโดยไม่ต้องกลัวตัวเบ็ดจะง้างหรือปากปลาจะขาดเนื่องจากปลาเหล่านี้จะมีหนังบริเวณปากค่อนข้างเหนียว แต่ถ้าจะให้ได้อรรถรสในการตกก็ควรเลือกเวทคัน และความยาวที่เหมาะสม เช่น ปลาที่มีขนาดไม่เกิน 10 กก. หมายไม่มีอุปสรรค คันที่มีเวท 15-30 ปอนด์ ก็สามารถที่จะนำปลาขึ้นจากน้ำได้ แต่ถ้าตกในบริเวณหมายที่เป็นแม่น้ำไหลและมีความลึก ก็ควรใช้คันที่มีแอ็คชั่นแข็งขึ้น เช่น 20-40 หรือ 20-50 ปอนด์ และหากตกในเรือก็ควรใช้คันเบ็ดที่มีความยาวไม่เกิน 7 ฟุต เพราะถ้าใช้คันยาวเกินไปก็จะเกะกะทำงานไม่สะดวกบังคับปลายาก หากตกปลาที่มีขนาดใหญ่เกิน 10 กก.หรืออาจมีขนาดใหญ่ถึงเกิน 100 กก.ก็ควรจัดคันเบ็ดให้เหมาะสม เช่นคันที่มีเวทสายอยู่ที่ 30-60 ปอนด์ ขึ้นไป ทั้งนี้ทั้งนั้นก็ต้องดูขนาดปลาในหมายจริง ๆด้วยว่าควรใช้คันแบบไหน หากปลาไม่เกิน 20 กก.และไม่มีอุปสรรค คันเวท 20-40 ปอนด์ ก็สามารถใช้ได้เช่นเดียวกัน
บทความนี้เขียนขึ้นจากประสปการณ์ของผู้เขียน จากการตกปลามาไม่น้อยกว่า 20 ปี อาจมีส่วนใดขาดตกบกพร่องบ้างก็ขออภัยท่านผู้อ่านด้วยนะครับ หวังว่าจะมีประโยชน์กับท่านบ้างไม่มากก็น้อย ทางผู้เขียนจะนำบทความมาลงอย่างต่อเนื่องเพื่อให้ท่านผู้อ่านที่เป็นนักตกปลามือใหม่ได้นำไปปรับใช้ต่อไป ส่วนท่านที่เป็นนักตกปลามืออาชีพอาจมีความเห็นแย้งก็สามารถคอมเม้นท์ไว้ใต้บทความนี้ได้นะครับ เพื่อเป็นวิทยาทานแก่นักตกปลาท่านอื่น ๆ สวัสดีครับ